23+ Mẫu phân tích Sang Thu hay nhất được chọn lọc

Hữu Thỉnh, nhà thơ giàu cảm xúc và tinh tế, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bạn đọc với bài thơ Sang thu. Tác phẩm là khúc giao mùa dịu dàng, tinh tế, vừa khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên vừa gửi gắm những suy tư sâu lắng về cuộc đời. Dưới đây, chúng tôi xin mời bạn theo dõi các bài phân tích Sang thu mẫu hay nhất để cùng khám phá giá trị đặc sắc của tác phẩm.

Phân tích Sang Thu chọn lọc hay

"Sang thu", một áng thơ dịu dàng và đầy tinh tế, như lời chào nhẹ nhàng của Hữu Thỉnh gửi tới nàng thu mơ màng. Bài thơ mở đầu bằng khổ thơ chứa đựng sự rung cảm sâu sắc trước những dấu hiệu đầu tiên của mùa thu:

“Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về.”

Những câu thơ giản dị ấy lại khiến người đọc không khỏi xao xuyến:

"Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se."

Từ “bỗng” mở đầu bài thơ như một tiếng gọi bất ngờ, đánh thức giác quan, khiến ta phải giật mình nhận ra sự thay đổi của đất trời. Đó là mùi hương ổi chín – nồng nàn và ngọt ngào, lặng lẽ tỏa ra tự bao giờ, nay bỗng đủ nồng đượm để len lỏi vào không gian, quyện vào làn gió heo may se lạnh. Cụm từ “phả vào trong gió se” vẽ nên một khung cảnh vừa gần gũi, vừa thơ mộng, nơi mùi hương như có sức mạnh riêng, lan tỏa và chạm đến tâm hồn thi nhân.

Rồi làn sương sớm chậm rãi xuất hiện:

"Sương chùng chình qua ngõ."

Thủ pháp nhân hóa làm sống dậy hình ảnh những dải sương mờ, như những kẻ mộng mơ cố ý nấn ná, đung đưa, chùng chình chẳng muốn tan đi. Sự chuyển động của sương không vội vã, càng làm không gian thêm phần tĩnh lặng, gợi cảm giác bâng khuâng của thời khắc giao mùa.

Khi cảm nhận đủ đầy những thay đổi ấy, thi nhân khe khẽ thốt lên:

"Hình như thu đã về."

Từ “hình như” thể hiện sự băn khoăn, ngỡ ngàng, như một tiếng lòng thầm thì trước khoảnh khắc mùa thu lặng lẽ bước tới. Đó không phải là sự khẳng định mà là cảm xúc mơ hồ, tinh tế – một rung động rất thơ của tâm hồn nhạy cảm.

Khổ thơ mở đầu của "Sang thu" là bản hòa ca nhẹ nhàng giữa thiên nhiên và cảm xúc, khắc họa tinh tế sự chuyển mình từ hạ sang thu. Qua từng câu chữ, Hữu Thỉnh đã thổi vào không gian một vẻ đẹp vừa dịu dàng, vừa sâu lắng, góp phần tạo nên một tác phẩm thi vị, để lại dấu ấn khó quên trong đề tài quen thuộc về mùa thu của văn học Việt Nam.

Phân tích Sang Thu dễ đạt điểm cao

Hữu Thỉnh là một trong những nhà thơ tiêu biểu trưởng thành trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, với những vần thơ đậm chất quê hương, mộc mạc mà tinh tế. Ông đặc biệt thành công khi viết về mùa thu – mùa của sự chuyển mình nhẹ nhàng, mang đến cảm giác bâng khuâng, vấn vương. Bài thơ Sang thu chính là một áng thơ tiêu biểu, gói trọn hồn quê Việt Nam trong trẻo, dịu dàng và đầy rung cảm.

Ngay từ những câu thơ mở đầu, Hữu Thỉnh đã vẽ nên một bức tranh giao mùa đầy thơ mộng:

“Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về.”

Hương thơm của trái ổi chín, lan tỏa mạnh mẽ trong làn gió se lạnh đầu thu, như một lời gọi dịu dàng đánh thức mọi giác quan. Từ “bỗng” đặt ở đầu bài thơ không chỉ tạo nên sự bất ngờ mà còn khơi gợi cảm giác giật mình, bâng khuâng khi nhận ra sự chuyển mình kỳ diệu của đất trời. Hương ổi không thoang thoảng mà “phả” – lan tỏa đầy mạnh mẽ và trực tiếp, hòa quyện với cái lạnh nhè nhẹ của gió heo may, vẽ nên một không gian nồng nàn, đậm đà của làng quê Việt.

Hình ảnh làn sương thu “chùng chình qua ngõ” mang sức gợi cảm mạnh mẽ nhờ thủ pháp nhân hóa. Sương như cố ý chậm lại, lững thững, quấn quýt không muốn rời xa cảnh sắc thân quen. Cả không gian như lắng đọng, gợi lên sự giao thoa dịu dàng giữa mùa hạ rực rỡ và mùa thu dịu nhẹ. Lời thì thầm của nhà thơ “Hình như thu đã về” thể hiện cảm giác bối rối, ngỡ ngàng trước sự xuất hiện nhẹ nhàng, tinh tế của mùa thu.

Bằng sự nhạy cảm, Hữu Thỉnh tiếp tục cảm nhận sự chuyển mình ấy qua những hình ảnh độc đáo:

“Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu.”

Dòng sông bỗng chậm lại, không còn ồn ã, vội vã mà thong thả, dềnh dàng, như tận hưởng khoảnh khắc yên bình của thiên nhiên. Trái ngược với sự ung dung của dòng sông, cánh chim lại hối hả bay về phương nam, đánh dấu sự thay đổi của thời tiết. Nhưng ấn tượng hơn cả là hình ảnh “đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu”. Đám mây như còn lưu luyến cái nồng ấm của mùa hạ, một phần đã ở lại, một phần tiến vào không gian dịu mát của mùa thu, thể hiện khoảnh khắc giao mùa đầy lãng mạn.

Khép lại bài thơ, Hữu Thỉnh không chỉ miêu tả cảnh sắc thiên nhiên mà còn bày tỏ những suy ngẫm về cuộc đời:

“Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.”

Nắng mùa hạ vẫn còn nhưng đã dịu bớt, những cơn mưa cũng thưa dần. Tiếng sấm, vốn thường xuyên gầm vang trong mùa hạ, giờ cũng “bớt bất ngờ”, trở nên nhẹ nhàng hơn, không còn gây xáo động như trước. Hình ảnh “hàng cây đứng tuổi” vừa tả thực, vừa mang ý nghĩa ẩn dụ sâu sắc: đó là những con người từng trải, đi qua bao giông tố của cuộc đời, giờ đây bình thản, vững vàng trước mọi biến động.

Bài thơ Sang thu không chỉ là bản hòa ca dịu dàng về sự chuyển mình của đất trời mà còn là lời nhắn gửi đầy ý nhị về quy luật của cuộc sống. Với ngôn từ giản dị, giàu sức gợi cảm và cảm xúc tinh tế, bài thơ khơi dậy tình yêu thiên nhiên, quê hương và sự chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc đời. Sang thu là một áng thơ tuyệt đẹp, kết tinh tài năng và tình yêu thiên nhiên tha thiết của Hữu Thỉnh.

Phân tích Sang Thu lớp 9

Hữu Thỉnh, một trong những nhà thơ trưởng thành trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, đã để lại dấu ấn sâu đậm với những vần thơ giàu cảm xúc, thấm đẫm hồn quê Việt Nam. Sang thu, sáng tác năm 1977, là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông, miêu tả khoảnh khắc giao mùa từ hạ sang thu bằng cảm xúc tinh tế và rung động man mác. Bài thơ, in lần đầu trên báo Văn nghệ, mang đến một bức tranh thiên nhiên dịu dàng, đầy mới mẻ, và gợi lên trong lòng người đọc niềm yêu quê hương sâu sắc.

Mở đầu bài thơ là một khung cảnh quen thuộc mà ai cũng từng trải qua nhưng chưa bao giờ được miêu tả giản dị và độc đáo đến vậy:

“Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về.”

Nhà thơ không bắt đầu bằng những hình ảnh ước lệ như trời xanh, mây trắng hay hoa cúc vàng, mà bằng một mùi hương thân thuộc, gần gũi – hương ổi. Động từ “phả” mang ý nghĩa mạnh mẽ, diễn tả sự lan tỏa nồng nàn của hương ổi trong làn gió se khô nhẹ đầu thu. Từ “bỗng” gợi sự bất ngờ, đánh thức giác quan tinh nhạy của thi nhân trước sự chuyển mình kỳ diệu của đất trời. Làn sương mỏng mảnh “chùng chình” dường như cũng lưu luyến khoảnh khắc chuyển mùa, như thể chưa muốn tan đi, tạo nên một bức tranh đầy sức gợi.

Câu thơ cuối khổ, “Hình như thu đã về,” thể hiện tâm trạng bâng khuâng, ngỡ ngàng của tác giả. Thu đến nhẹ nhàng quá, khiến người thi sĩ dường như chưa kịp tin vào sự hiện diện ấy. Bằng sự nhạy cảm, Hữu Thỉnh đã mang đến một khúc giao mùa đầy chất thơ, dịu dàng mà sâu lắng.

Không gian dần mở rộng hơn ở khổ thứ hai, khi nhà thơ cảm nhận thu qua dòng sông, cánh chim và những đám mây:

“Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu.”

Dòng sông thu trở nên lặng lẽ, chậm rãi hơn, không còn gấp gáp, ồn ào như mùa hạ. Trái ngược với sự bình yên ấy, cánh chim lại vội vã chuẩn bị cho hành trình xa xôi. Đặc biệt, hình ảnh “đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu” là một nét vẽ độc đáo. Từ “vắt” vừa gợi hình vừa giàu sức liên tưởng, diễn tả sự giao thoa giữa hai mùa một cách mềm mại, nhịp nhàng, như một dải lụa mỏng đang chuyển động trong không trung. Phép nhân hóa được sử dụng khéo léo, làm cho thiên nhiên trở nên gần gũi, sống động như một nhân vật đồng hành trong hành trình cảm nhận của thi nhân.

Khổ cuối là những suy tư sâu lắng, vừa tả cảnh vừa gửi gắm những triết lý về cuộc đời:

“Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.”

Nắng, mưa, và sấm chớp – những dấu hiệu đặc trưng của mùa hạ – giờ đây đã dịu bớt, nhường chỗ cho sự trầm lắng của mùa thu. Hình ảnh “sấm cũng bớt bất ngờ trên hàng cây đứng tuổi” không chỉ miêu tả hiện tượng thiên nhiên mà còn mang ý nghĩa ẩn dụ sâu sắc. Những "hàng cây đứng tuổi" như những con người từng trải, không còn chao đảo trước những biến cố bất ngờ của cuộc đời. Đó là sự chiêm nghiệm của nhà thơ về quy luật của tự nhiên và con người: sự trưởng thành mang lại bình thản, vững vàng trước mọi thăng trầm.

Bằng ngôn từ tinh tế, hình ảnh giàu sức gợi và cảm xúc sâu sắc, Sang thu không chỉ khắc họa một bức tranh giao mùa dịu dàng mà còn gửi gắm những suy ngẫm đầy nhân văn. Bài thơ vừa là tiếng lòng của thi nhân trước thiên nhiên, vừa là lời nhắn nhủ ý nghĩa về cách sống bình tĩnh, an nhiên, và trân trọng những điều giản dị quanh ta. Đọc Sang thu, ta càng yêu thêm mùa thu thiết tha, nồng hậu của quê nhà.

Phân tích Sang Thu ngắn gọn

Hữu Thỉnh, một nhà thơ giàu cảm xúc và tinh tế, đã dành tình yêu đặc biệt cho mùa thu quê hương. Bài thơ Sang thu được sáng tác vào cuối năm 1977, là những rung động sâu lắng trước khoảnh khắc đất trời chuyển mình từ hạ sang thu. Với những hình ảnh giản dị nhưng đầy chất thơ, tác phẩm ghi lại vẻ đẹp tinh tế và sự thay đổi kỳ diệu của thiên nhiên trong thời khắc giao mùa, đồng thời gợi lên trong lòng người đọc những suy ngẫm đầy ý nghĩa.

Mở đầu bài thơ, dấu hiệu đầu tiên của mùa thu được cảm nhận qua một hình ảnh rất thân quen, bình dị:

“Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về”

Từ “bỗng” mở đầu như tiếng reo vui ngỡ ngàng của thi nhân trước sự thay đổi đột ngột của đất trời. Không phải là trời xanh, mây trắng hay hoa cúc vàng thường thấy, mà là hương ổi – mùi thơm dịu nhẹ, đặc trưng của thôn quê miền Bắc. Hương thơm ấy mạnh mẽ đến mức “phả vào trong gió se”, lan tỏa trong không gian đầu thu. Động từ “phả” như một nét nhấn mạnh, gợi lên sự hiện diện rõ nét, dứt khoát của mùa thu. Làn sương thu “chùng chình” qua ngõ, như đang ngập ngừng, lưu luyến. Phép nhân hóa làm cho cảnh vật trở nên sống động, gần gũi như có hồn. Câu thơ cuối “Hình như thu đã về” đầy bâng khuâng, như một lời khẳng định dè dặt của tác giả, bởi thu đến nhẹ nhàng quá, chỉ thoáng qua cũng đủ làm xao xuyến lòng người.

Không gian của mùa thu không còn bó hẹp nơi làng quê mà dần mở rộng ra, mang đến những hình ảnh khoáng đạt, rộng lớn hơn:

“Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”

Hình ảnh dòng sông “dềnh dàng” gợi cảm giác thư thái, chậm rãi, khác hẳn sự cuộn trào của mùa hạ. Trái ngược với sự khoan thai ấy là “chim bắt đầu vội vã”, sẵn sàng cho chuyến hành trình dài tránh rét. Những đám mây trên bầu trời được thi nhân cảm nhận bằng một liên tưởng độc đáo: “vắt nửa mình sang thu”. Từ “vắt” không chỉ khắc họa sự chuyển động uyển chuyển của thiên nhiên mà còn gợi lên sự giao thoa hài hòa giữa hai mùa. Đây là một tứ thơ đầy sáng tạo, khiến bức tranh thu trở nên mềm mại, nhẹ nhàng nhưng cũng rất sống động.

Đến khổ thơ cuối, cảm xúc ngỡ ngàng trước thiên nhiên đã nhường chỗ cho những suy tư sâu lắng về cuộc đời:

“Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi”

Dấu hiệu mùa hạ còn đó, nhưng chỉ là “vẫn còn,” “đã vơi dần,” như sự tiếc nuối nhẹ nhàng. Tiếng sấm không còn vang dội, bất ngờ, hàng cây “đứng tuổi” không còn run rẩy trước những cơn mưa giông. Đây không chỉ là hình ảnh tả thực, mà còn mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Hình ảnh “hàng cây đứng tuổi” như ẩn dụ cho con người từng trải, vững vàng trước sóng gió cuộc đời. Phải chăng, mùa thu của đất trời cũng là mùa thu của đời người, khi con người đã đi qua những bồng bột, sôi nổi của tuổi trẻ để bước vào giai đoạn điềm đạm, chín chắn hơn.

Bài thơ kết thúc trong cảm giác êm đềm, lắng đọng, mang đến cho người đọc một bức tranh thu vừa dịu dàng vừa sâu sắc. Với những hình ảnh thơ giản dị, biện pháp nhân hóa đầy sáng tạo, và giọng thơ nhẹ nhàng, Sang thu không chỉ khắc họa vẻ đẹp của mùa thu quê hương mà còn gửi gắm những chiêm nghiệm nhân sinh sâu lắng. Qua bài thơ, ta như được chạm vào những cảm xúc tinh tế của tác giả, thêm yêu hơn mùa thu dịu dàng, nồng hậu của đất trời Việt Nam.

Phân tích Sang Thu nâng cao

Hữu Thỉnh, nhà thơ tiêu biểu của thế hệ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ, mang trong mình phong cách thơ đậm chất suy tư, giàu triết lý và thấm đượm tình yêu quê hương. Sang thu là một trong những tác phẩm nổi bật của ông, khởi nguồn từ khoảnh khắc giao mùa đất trời, nhưng sâu xa hơn là những suy ngẫm triết lý về đời người khi bước vào ngưỡng cửa của sự chín chắn.

Tính chất triết lý ấy được thể hiện ngay từ nhan đề Sang thu. Không chỉ miêu tả sự chuyển giao từ hè sang thu, nhan đề còn ẩn dụ về cuộc đời con người, khi từng trải đủ những giông tố để trở nên vững vàng hơn trước mọi biến cố. Mùa thu đất trời như lặng lẽ hòa vào mùa thu của đời người, mang theo sự điềm tĩnh và chín chắn.

"Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về"

Những dấu hiệu rất đời thường như hương ổi, gió se, và sương được tác giả cảm nhận bằng tất cả sự tinh tế. Từ “bỗng” mở đầu khổ thơ gợi sự bất ngờ, giật mình trước sự chuyển biến dịu dàng mà kỳ diệu của đất trời. Hương ổi nồng nàn phả vào làn gió heo may se lạnh, làm không gian thôn quê trở nên ấm áp và gần gũi. Phép nhân hóa trong câu “sương chùng chình qua ngõ” biến làn sương thu trở nên sống động, như đang lưu luyến bước chân người qua. Kết lại khổ thơ là sự bâng khuâng, ngỡ ngàng với câu thơ “Hình như thu đã về”. Tất cả tạo nên một bức tranh thu nhẹ nhàng, sâu lắng, dẫn dắt người đọc bước vào không gian giao mùa đầy chất thơ.

Không gian trong khổ thơ thứ hai được mở rộng, mang lại cảm giác khoáng đạt, mênh mông:

"Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu"

Hình ảnh dòng sông lững lờ trôi “dềnh dàng” đối lập với sự “vội vã” của đàn chim như đang chuẩn bị cho chuyến di cư. Câu thơ phác họa nhịp điệu khác nhau của thiên nhiên, từ tĩnh lặng đến hối hả, như khúc giao hưởng chuyển mùa. Đặc biệt, hình ảnh “đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu” là một tứ thơ đầy sáng tạo. Từ “vắt” vừa diễn tả sự chuyển động uyển chuyển, vừa gợi liên tưởng đến sự phân chia ranh giới mơ hồ giữa hai mùa. Đây là khoảnh khắc độc đáo, khi mùa hạ vẫn còn lưu luyến, nhưng mùa thu đã bắt đầu hiện diện rõ nét.

Khổ thơ cuối mang đậm suy ngẫm, chiêm nghiệm về thiên nhiên và cuộc đời:

"Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi"

Những dư âm của mùa hạ vẫn còn đó: nắng, mưa, sấm, nhưng tất cả đã dịu lại, không còn gắt gỏng hay bất chợt. Cụm từ “hàng cây đứng tuổi” gợi hình ảnh những con người từng trải, đã vượt qua bao giông tố của cuộc đời và trở nên vững vàng, điềm tĩnh. Tiếng sấm không còn làm họ bất ngờ, giống như những sóng gió cuộc đời không còn khiến họ chao đảo. Qua hình ảnh này, tác giả gửi gắm triết lý sâu sắc: con người càng trưởng thành, càng hiểu rõ giá trị của sự bình thản và chín chắn.

Bằng thể thơ năm chữ mượt mà, ngôn ngữ giản dị mà giàu sức gợi, cùng những hình ảnh thơ độc đáo, Sang thu không chỉ khắc họa vẻ đẹp của thiên nhiên giao mùa mà còn mang đến những suy tư sâu lắng về cuộc đời. Bài thơ tựa như khúc nhạc dịu êm, đánh thức trong lòng người đọc tình yêu thiên nhiên, đất nước, và sự trân trọng những khoảnh khắc đổi thay của đất trời cũng như đời người.

>>> Xem thêm: 30+ Mẫu phân tích Từ ấy hay nhất được chọn lọc

Qua những mẫu bài phân tích trên, hy vọng bạn đọc đã hiểu thêm về vẻ đẹp của bài thơ Sang thu cũng như cảm nhận rõ nét hơn tài năng và tâm hồn của Hữu Thỉnh. Những mẫu bài này không chỉ giúp bạn đọc thưởng thức sâu sắc tác phẩm mà còn định hướng cách viết bài phân tích sao cho mạch lạc và hấp dẫn. Hẹn gặp lại bạn trong những bài viết tiếp theo!

Bài viết cùng chủ đề:

20+ Mẫu phân tích người lái đò sông đà hay nhất được chọn lọc

Bài phân tích Đất nước hay nhất được chọn lọc

Tổng hợp các bài phân tích Tây Tiến hay nhất được chọn lọc

10+ Bài phân tích Việt Bắc hay nhất được chọn lọc